Laatst bewerkt 6 mei 2025

Wat is het verschil tussen vrijstelling, erkenning en ontheffing?

De termen vrijstelling, erkenning en ontheffing worden vaak gebruikt in juridische context, vooral bij wetgeving rond wapens zoals airsoftapparaten en vuurwapens. Hoewel ze op elkaar lijken, hebben ze elk een andere betekenis en toepassing. Hier leggen we het verschil uit, specifiek gericht op de regels die gelden voor airsoft in Nederland.

Let op: de termen verlof en consent worden niet uitgewerkt, omdat die voor airsoft niet relevant zijn.

Vrijstelling

Een vrijstelling is een algemene uitzondering op een wettelijke verplichting die geldt voor een specifieke groep of activiteit. Voor airsoft is er een vrijstelling opgenomen in de Wet Wapens en Munitie (WWM) die airsoftspelers toestaat om categorie I-wapens (airsoftapparaten) te bezitten en gebruiken, mits ze voldoen aan bepaalde voorwaarden.

In Nederland geldt de vrijstelling voor leden van erkende airsoftverenigingen, zoals de NABV. Dit betekent dat als je een geldig lidmaatschap hebt en aan de eisen voldoet (zoals het overleggen van een Verklaring Omtrent Gedrag), je geen aparte vergunning nodig hebt om een airsoftapparaat te bezitten of te gebruiken. De vrijstelling geldt uitsluitend voor sportdoeleinden, zoals deelname aan erkende evenementen.

Daarnaast zijn introducés van leden vrijgesteld voor het specifieke evenement waarvoor ze worden uitgenodigd. Dit betekent dat iemand zonder NABV-lidmaatschap, onder begeleiding van een lid, tijdelijk airsoft mag spelen. Dit biedt een laagdrempelige manier om kennis te maken met de sport, mits de organisator dit vooraf meldt bij de NABV.

Ontheffing

Een ontheffing is een specifieke uitzondering op de wet die aan een individu of organisatie wordt verleend voor een bepaalde situatie. Ontheffingen zijn tijdelijk en hebben een duidelijk omschreven doel.

Een individu kan bij de korpschef een ontheffing aanvragen om een airsoftapparaat te mogen bezitten, buiten de vrijstelling die via een NABV-lidmaatschap geldt. Echter, met een ontheffing kun je niet zonder meer deelnemen aan NABV-evenementen, omdat je niet automatisch voldoet aan de sportgerelateerde voorwaarden die voor die evenementen gelden.

Een ontheffing kan ook nodig zijn voor specifieke situaties, zoals het organiseren van een open evenement op een locatie zonder de juiste bestemming. In dat geval moet je een uitgebreide aanvraag indienen en aantonen dat je aan de wettelijke veiligheidseisen voldoet.

Erkenning

Een erkenning (ook wel WM16 genoemd) is een vergunning die nodig is voor bedrijven die bedrijfsmatig omgaan met wapens en munitie, zoals verkoop, verhuur of reparatie. Een erkenninghouder en een wapenhandelaar worden vaak in dezelfde context genoemd.

Erkenningen worden aangevraagd bij de korpschef in de plaats waar de aanvrager is gevestigd. Ze zijn maximaal vijf jaar geldig en kunnen worden verlengd.

Voor airsoft is een erkenning noodzakelijk voor bedrijven die airsoftapparaten verkopen, repareren of verhuren. Het is niet toegestaan om airsoftapparaten bedrijfsmatig ter beschikking te stellen zonder een erkenning. Dit geldt zowel voor winkels als voor sportaanbieders die apparaten verhuren of uitlenen aan deelnemers.

De verschillen samengevat

  • Vrijstelling: Algemeen en standaard van toepassing, zoals voor NABV-leden en introducés bij evenementen.
  • Ontheffing: Tijdelijk en individueel, aangevraagd bij de korpschef, bijvoorbeeld voor het bezit van een airsoftapparaat zonder lidmaatschap of voor afwijkende evenementen.
  • Erkenning: Voor bedrijven die bedrijfsmatig omgaan met airsoftapparaten, zoals winkels en verhuurbedrijven.

Waarom is dit belangrijk?

Het begrijpen van deze termen helpt je om te weten welke regelgeving op jouw situatie van toepassing is. Als NABV-lid val je onder de vrijstelling, maar voor organisatoren of bedrijven kan een erkenning of ontheffing vereist zijn. Door altijd te voldoen aan de gestelde eisen, kun je airsoft veilig en legaal beoefenen en faciliteren.